Alimenty

Gdy małżonkowie decydujący się na rozwód lub separację mają dzieci, wtedy jednym z ważniejszych aspektów zorganizowania na nowo życia rodzinnego stają się alimenty na dzieci. Z tego większość osób zdaje sobie sprawę.

Ale przez sąd mogą zostać zasądzone również świadczenia alimentacyjne na współmałżonka. Dodatkowo, zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, alimenty mogą należeć się nie tylko od rodziców.

Warto o tym pamiętać już na etapie rozważań o rozstaniu, by dobrze przygotować się do rozprawy.

Prowadząc kancelarię adwokacką specjalizującą się w prawie rodzinnym (w Krakowie oraz w razie potrzeby w innych lokalizacjach), bardzo często zajmuję się sprawami o alimenty, w tym:

• alimenty na małoletnie dzieci,
• alimenty na dzieci uczące się,
• alimenty na współmałżonka,
• przyczynianie się do kosztów utrzymania rodziny.

W kontekście świadczeń alimentacyjnych, pomagam moim Klientom również w zakresie:

• egzekucji zasądzonych alimentów,
• egzekucji alimentów od osoby zobowiązanej, która przebywa za granicą,
• ubiegania się o pomoc z Funduszu Alimentacyjnego.

 

Obowiązek alimentacyjny

Sprawy o świadczenia alimentacyjne toczą się w ramach spraw rozwodowych, o separację lub jako osobne postępowania przed Wydziałami Rodzinnymi Sądów Rejonowych. To właśnie w czasie rozpraw sąd decyduje, komu, od kogo, przez jaki okres i w jakiej wysokości należą się alimenty.

Alimenty (inaczej: obowiązek alimentacyjny) to obciążenie nałożone na osobę zobowiązaną w postaci nakazu przekazywania środków utrzymania i/lub środków wychowania na rzecz osoby uprawnionej. Co ważne, świadczenie tego rodzaju może zostać przyznane nie tylko na dzieci, ale w uzasadnionych przypadkach także na współmałżonka.

Wnioskując o alimenty, warto skorzystać z pomocy prawnej. Dobry adwokat już na wstępnych etapach przygotowań do rozprawy oceni, czy możliwe jest ubieganie się o takie świadczenia, a jeśli tak, to w jakiej wysokości.

 

Alimenty na małżonka

Choć najczęściej alimenty są przeznaczone na utrzymanie i wychowanie dzieci, to zdarzają się też sytuacje, gdy obowiązek alimentacyjny jest zasądzany między rozwiedzionymi małżonkami.

Alimenty na małżonka to skomplikowane zagadnienie od strony prawnej. Obowiązek ten nie zawsze może być zasądzony. W dużym stopniu zależy on od wydanego w czasie rozwodu orzeczenia o winie, a także od tego, czy osoba uprawniona i zobowiązana zawierają nowe związki małżeńskie. Dodatkowo alimenty na małżonka są ograniczone w czasie, licząc od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. I tylko w wyjątkowo trudnych sytuacjach życiowych (np. kalectwo) mogą zostać przedłużone.

 

Osoba zobowiązana

Obowiązek alimentacyjny dotyczy krewnych w linii prostej (tzn. dzieci, rodziców, wnuków lub dziadków) oraz rodzeństwa (również przyrodniego). Ale każdy z członków rodziny jest nim obciążony w różnym stopniu i w różnej kolejności.

Zgodnie z polskimi przepisami alimenty czasem muszą płacić także osoby spoza rodziny, w tym:

• były małżonek (po rozwiązaniu małżeństwa),
• ojczym lub macocha,
• ojciec, który nie jest mężem matki.

Decydując się na postępowanie związane z alimentami, warto porozmawiać z adwokatem. Pomoże to ustalić, od kogo najlepiej zażądać świadczeń, by zapewnić dziecku (lub w niektórych wypadkach sobie) środki niezbędne do życia i/lub nauki.

 

Wysokość alimentów

W polskim prawie nie zostały określone widełki dotyczące wysokości alimentów. O wartości świadczeń alimentacyjnych decyduje sąd. Bierze przy tym pod uwagę potrzeby dzieci lub współmałżonka. Niemałe znaczenie mają także realne możliwości materialne osoby, która ma być zobowiązana do tego rodzaju regularnych płatności.

W polskim orzecznictwie istnieje zasada, że dzieci mają prawo do życia na tej samej stopie życiowej co ich rodzice. A zatem, niezależnie od tego, czy dzieci żyją z rodzicami czy oddzielnie, rodzice muszą zapewnić dzieciom takie warunki materialne, w jakich sami żyją.

Pomoc doświadczonego adwokata (a w wyjątkowo trudnych sytuacjach również zaufanego detektywa) może okazać się więc nieoceniona już na etapie przygotowań do postępowania przed sądem. Dzięki takiemu wsparciu można np. zebrać i wykazać w czasie późniejszego procesu niepodważalne dowody, na których jest oparty konkretny wniosek alimentacyjny. W praktyce oznacza to m.in. zebranie potrzebnej dokumentacji związanej z wyliczeniem miesięcznych kosztów utrzymania, a także dochodów rodzica wnioskującego o alimenty oraz osoby zobowiązanej.

 

Zmiana wysokości alimentów

Warto pamiętać i o tym, że wysokość alimentów może zmieniać się w czasie. Korzystanie z pomocy adwokata umożliwia dopasowywanie na bieżąco wysokości świadczenia do zaistniałej sytuacji.
A dotyczy to w szczególności sytuacji takich jak:

• zwiększenie potrzeb osoby uprawnionej do alimentów (np. poważna, długotrwała choroba),
• zmniejszenie możliwości finansowych osoby zobowiązanej (np. zwolnienie z pracy),
• całkowite ustanie podstaw do alimentacji (np. usamodzielnienie się dziecka).

 

Alimenty od osoby przebywającej za granicą

Przebywanie za granicą nie zwalnia osoby zobowiązanej od płacenia świadczenia alimentacyjnego. Alimenty w tego rodzaju sytuacjach można skutecznie wyegzekwować na dwa sposoby. Obydwie metody wymagają jednak sporej wiedzy i doświadczenia prawnego, więc skuteczne działania może podjąć specjalista, np. adwokat.

Pierwsza grupa możliwych do wykonania czynności to uzyskanie płatności od zobowiązanej do alimentacji osoby. Odbywa się to na podstawie Konwencji Nowojorskiej albo na podstawie rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. A w wypadku Stanów Zjednoczonych i Kanady obowiązuje zasada wzajemności, na podstawie odpowiednich porozumień.

Drugim sposobem jest skorzystanie z Funduszu Alimentacyjnego i uzyskanie świadczeń bezpośrednio z tego źródła.

 

Fundusz Alimentacyjny

Niejednokrotnie zdarza się, że od współmałżonka trudno uzyskać jakiekolwiek płatności, mimo zasądzenia ich w czasie postępowania przed sądem. Przyczyną może być m.in. brak majątku i pracy albo nieznajomość adresu zamieszkania osoby zobowiązanej.

Nie jest to jednak powód, by zrezygnować ze świadczeń alimentacyjnych. W takich sytuacjach możliwe jest bowiem otrzymywanie ich z Funduszu Alimentacyjnego, choć ich wysokość jest ograniczona ustawowo oraz wymaga spełnienia kryterium dochodowego.

Z pomocą adwokata można sprawdzić możliwość skorzystania z Funduszu Alimentacyjnego. A po pozytywnej weryfikacji szybko i sprawnie przygotować wszelkie niezbędne dokumenty oraz uzyskać świadczenia.

 

***

 

Jeśli masz dzieci, a rozważasz rozwód lub separację, lub potrzebujesz wsparcia finansowego na potrzeby utrzymania rodziny, zachęcam do skontaktowania się ze mną. Podczas spotkania możemy omówić dostępne opcje związane z alimentami, a potem dobrze przygotować się do postępowania sądowego.

Pamiętaj również o tym, że istnieją sposoby na skuteczną egzekucję świadczeń alimentacyjnych. Nawet wtedy, gdy osoba zobowiązana przebywa za granicą, nie ma środków finansowych albo nie jest znane miejsce jej zamieszkania. Doświadczenie, które zdobyłam w czasie prowadzenia tego rodzaju spraw, umożliwia mi podjęcie stosownych działań w celu wyegzekwowania należnego wsparcia finansowego.